Słownik | Mikroskopy | Zakres zastosowania | Cytologia i patologia

Badanie próbek w patologii i cytologii stawia wysokie wymagania przed zastosowanymi mikroskopami. Zabarwione fragmenty tkanek i przedziały tkanek muszą być wyraźnie wyodrębnione optycznie, aby móc przeprowadzać wiarygodną ocenę szczegółowych preparatów. Mikroskopy często są używane wiele godzin dziennie i dlatego muszą być wyposażone w specjalne rozwiązania ergonomiczne.

Cytologia to fascynująca dziedzina biologii i medycyny, zajmująca się badaniem komórek. Dzięki nowoczesnym mikroskopom możemy szczegółowo zajrzeć do wnętrza komórek i obserwować ich strukturę, funkcję i dynamikę. Analizując komórki z różnych tkanek i płynów ustrojowych, lekarze mogą uzyskać ważne informacje na temat stanu zdrowia pacjenta. Można identyfikować ważne struktury, takie jak jądro komórkowe czy inne organelle komórkowe. Mikroskop optyczny zapewnia dobrą rozdzielczość i umożliwia rozróżnianie komórek o wielkości od 0,2 do 0,3 µm. Cytologia jest szczególnie istotna w diagnostyce nowotworów. Analiza cytologiczna podejrzanej tkanki umożliwia lekarzom identyfikację komórek nowotworowych i określanie stopnia zaawansowania choroby nowotworowej. Cytologia odgrywa również ważną rolę w diagnostyce chorób zakaźnych czy stanów zapalnych.

Zastosowanie mikroskopów umożliwia wykonywanie znacznej części diagnostyki komórkowej w medycynie oraz badania i rozwój nowych leków i metod leczenia.

Więcej porad dotyczących wyboru mikroskopu znajdą Państwo poniżej.

Niemal nic nie jest tak ważne w tej kategorii mikroskopów jak doskonała optyka. Do codziennych, wymagających analiz zabarwionych sekcji najlepiej nadają się dwie klasy obiektywów. Są to obiektywy fluorytowe, sprzedawane na przykład pod takim markami jak Neofluar czy Neofluor, oraz jeszcze droższa klasa obiektywów plan-apochromatycznych.

Są to z reguły obiektywy o bardzo dobrej lub doskonałej korekcji barwnej oraz płaskim polu, dzięki czemu użytkownik otrzymuje wyraźny kolorowy obraz o niewielkich lub żadnych zniekształceniach brzegowych. Oba te fakty w znacznym stopniu przyczyniają się do wysokiej rozdzielczości mikroskopu.

Typowe powiększenia obiektywów to 2x do 60x lub 100x.

W zależności od rodzaju preparatu stosowane są obiektywy, które zostały podczas procesu konstrukcyjnego zoptymalizowane pod kątem do obserwacji ze szkiełkiem nakrywkowym lub bez niego. Obszary zastosowań różnież się pokrywają, szczególnie w przypadku niższych powiększeń obiektywów.

Elastycznie zaprojektowane wersje mają pierścień korekcyjny, który umożliwia dopasowanie do grubości szkiełka nakrywkowego aż po ustawienie do braku szkiełka nakrywkowego.

Duże pole przedmiotowe, tj. rozmiar widocznego obrazu, jest bardzo ważne w przypadku obserwacji preparatów patologicznych i cytologicznych. Okulary o dużej tak zwanej liczbie polowej od 23 do nawet 25 nadają się do tych zadań idealnie. Liczba polowa jest nadrukowana na okularach za powiększeniem okularu - na przykład jako oznaczenie 10x/25.

Znormalizowane pola lub skale wbudowane w korpus okularu umożliwiają zliczanie i pomiar komórek.

Oświetlenie LED jest obecnie szeroko stosowane w mikroskopii. Ma ono indeks odwzorowania barw porównywalny do naturalnego światła słonecznego lub sztucznego światła halogenowego. Gwarantuje również niemal stałą temperaturę barwową przy różnym natężeniu światła - w przeciwieństwie do światła halogenowego, które wydaje się tym bielsze, im jest jaśniejsze.

Tak zwany menedżer światła to przydatna funkcja nowoczesnego mikroskopu. Zapisuje on preferowane natężenie światła dla poszczególnych obiektywów, dzięki czemu przy zmianie obiektywu nie jest już konieczna ręczna regulacja jasności. Jest to związane z faktem, że obiektywy o wyższym powiększeniu zwykle "pochłaniają" światło.

Co sprawia, że mikroskop jest wygodny w użyciu? Są to na przykład głęboko osadzone pokrętła ruchu stolika mikroskopowego czy płynna regulacja stolika. Jednak wielu patologów przesuwa swoje preparaty bezpiśrednio palcami. W tym przypadku warta uwagi jest wersja mikroskopu z całkowicie obniżonym stolikiem. 

W górnej części, bardzo pomocny w uzyskaniu najwygodniejszej pozycji obserwacyjnej jest ergonomicznie obracany tubus. Jeśli raz z niego skorzystasz, już nigdy nie będziesz chciał z niego zrezygnować.