Astrohoogtepunten in de lente van 2023

De lente is een fijn seizoen om de sterren te observeren: het weer in Centraal-Europa wordt beter en warmer. En er spelen zich weer heel wat interessante fenomenen af aan de hemel.

Deze infografiek biedt een overzicht van de topfenomenen die zich in de lente van 2023 aan de hemel afspelen. Alsof dat geen goede reden is om nogmaals met je verrekijker of telescoop naar de vrije hemel omhoog te turen!

01/03 Venus bij Jupiter

Op 1 maart kunt u een bijzonder astronomisch schouwspel observeren: Venus en Jupiter komen elkaar in de avondschemering tegen en naderen elkaar tot op ongeveer een halve graad. Die afstand komt ongeveer overeen met de diameter van de volle Maan. Het is een zeldzame gelegenheid om beide heldere hemellichamen samen aan de avondhemel te bewonderen. 

10/03 Ceres bij M91 

Vandaag kruist Ceres het heldere spiraalsterrenstelsel M91 en biedt ons zo de zeldzame gelegenheid om zowel de kleine planeet als het sterrenstelsel tegelijkertijd in de telescoop te bewonderen. Ceres is het grootste object in de asteroïdengordel tussen Mars en Jupiter.

De planeet heeft een diameter van ongeveer 950 km en is daarmee ongeveer zo groot als Spanje breed is. Ceres gold vlak na zijn ontdekking in 1801 als planeet en werd pas later als een 'kleine planeet’ gedefinieerd. Ceres was dus een zeer gelijkaardig lot beschoren als Pluto in 2006.

Na een blik van dichterbij door de ruimtesonde Dawn werden veel kraters ontdekt waarvan de meeste vrij klein zijn. In 2015 kon zelfs waterdamp ontdekt worden. Verder onderzoek wees erop dat binnen in de planeet wel eens vloeibaar water zou kunnen zitten. We kunnen dus met zekerheid zeggen dat het om een interessant hemellichaam gaat! Neem uw telescoop erbij en geniet van de zeldzame aanblik van Ceres en M91!

14/03 Maan bij Antares 

Vandaag is een mooie dag voor alle vroege vogels: de Maan nadert Antares, de hoofdster van het sterrenbeeld Schorpioen, tot op 1,5 graden afstand. U kunt de ontmoeting tussen de twee enkel in de vroege uurtjes bewonderen. Misschien op weg naar het werk?

21/03 Ceres in oppositie

Een kleine planeet observeren. Hebt u dat al ooit gedaan? Ceres is het grootst object van de asteroïdengordel en werd in 1801 ontdekt. Op dit moment staat hij in oppositie en haalt een visuele helderheid van 7 mag. U kunt hem met een kleine telescoop en theoretisch zelfs met een verrekijker ontwaren. Veel plezier!

24/03 Maan bij Venus

Aan de westelijke horizon komt de fijne Maansikkel op en vormt de perfecte aanvulling op de stralende Venus. Met haar helderheid van -4 mag is Venus wondermooi om waar te nemen in de aanbrekende avondschemering. Deze avond verleidt ze menig astronoom om naar de sterren te kijken. De afstand tussen beide hemellichamen is minder dan 3 graden, wat voor een bijzonder mooie aanblik zorgt. Het is steeds weer een indrukwekkend schouwspel van de natuur wanneer de Maan bij Venus komt te staan en je dat op camera wil vastleggen.

25/03 Ceres bij M100

Leg deze datum maar vast: de kleine planeet Ceres kruist opnieuw een deepsky-object! Op zijn weg komt hij langs het adembenemende sterrenstelsel M100 in het sterrenbeeld Haar van Berenice voorbij. Met behulp van een zoeker vindt u het hemellichaam boven Denebola, de uiterste ster van het sterrenbeeld Leeuw.

28/03 Maan bij Mars

Deze nacht staan de Maan en de planeet Mars zeer dicht bij elkaar. Beide hemellichamen zijn omgeven door de sterren van de Winterzeshoek: een waarlijk indrukwekkend schouwspel.

03/04 Mercurius aan de avondhemel 

Mercurius is een behendige planeet en staat van nature in de buurt van de Zon. Dat maakt dat hij meestal moeilijk te zien is. Slechts zelden ontsnapt hij aan de helderheid van onze centrale ster. April is de enige periode dit jaar waarin hij 's avonds zichtbaar is: Mercurius verschijnt van 3 tot 15 april op enkele graden boven de westelijke horizon. 

10/04 Maan bij Antares 

Deze nacht brengt de Maan in het sterrenbeeld Schorpioen door, waar ze op de heldere hoofdster Antares stoot. Dit fenomeen vindt 's ochtend plaats. Maar er is nog een evenement dat ons te wachten staat: de bedekking van een 3 mag heldere ster door onze Maan. Om 4.52 uur schuift de Maan met haar belichte kant voor de ster en bedekt haar voor ongeveer een uur. Het verschijnen van de onbelichte kant van de Maan kunnen we niet meer waarnemen, want dan is het bij ons al helder.

16/04 Maan bij Saturnus 

Vroege vogels opgepast: Deze ochtend begroeten de afnemende Maansikkel en de planeet Saturnus ons boven de oostelijke horizon. Zoek zeker een plaatsje met een goed zicht op de horizon om dit te observeren. 

22/04 Maan bij Venus

Deze avond zien we een heel bijzonder schouwspel: de Maan komt bij Venus te staan. De Maan is nog maar 2,5 dagen jong. Daarom zien we slechts een fijne sikkel. Venus daarentegen straalt met -4 mag en schijnt dus bijzonder helder aan de avondhemel.

22/04 Lyriden

De meteorenzwerm van de Lyriden heeft tijdens zijn hoogtepunt op 22/04 tot 20 meteoren per uur te bieden. Het ideale moment om te observeren is tussen 22:00 uur en 4:00 uur 's ochtends. Dan kunt u de meteoren ongestoord waarnemen, zonder storend maanlicht. De radiant ligt in het sterrenbeeld Lier.

25/04 Maan bij Mars

De Maan en Mars zijn vandaag in het sterrenbeeld Tweelingen te spotten. Dit is een zeldzaam schouwspel dat u niet aan u voorbij mag laten gaan. 

13/05 Maan bij Saturnus

Deze ochtend komt de Maan de planeet Saturnus tegen. Met zo'n aantrekkelijke aanblik kunnen we gemotiveerd aan de dag beginnen.

23/05 Maan bij Venus 

Venus – bijna een schijnwerper aan de hemel – en daarbij de fijne Maansikkel. Wie deze avond naar de hemel kijkt, krijgt precies dat te zien. En bovendien: iets verder naar boven staat de planeet Mars. In vergelijking met zijn twee collega's lijkt hij wel maar zwak belicht te zijn.

24/05 Maan bij Mars 

Gisteren was de Maan bij Venus op bezoek en vandaag al maakt ze haar volgende stop bij de planeet Mars. 

26/05 Maan bij Regulus 

Als u de Maan in de afgelopen dagen hebt geobserveerd, kon u zien hoe snel ze aan de sterren voorbij beweegt. Vandaag heeft ze een afspraakje met Regulus, de hoofdster van het sterrenbeeld Leeuw. De naam Regulus komt uit het Latijn en betekent “kleine koning”. 

31/05 Maan bij Spica

Vandaag bezoekt de Maan de hoofdster van het sterrenbeeld Maagd: Spica. Dat bezoekje danken we aan de baan van de ecliptica, die de Maan steeds opnieuw langs deze ster leidt. Het ideale moment om te observeren begint vanaf de late avondschemering, want in de tweede helft van de nacht verdwijnt de Maagd al onder de horizon.

Marcus is een enthousiast amateurastronoom, tekstschrijver, YouTuber en liefhebber van de nachtelijke hemel. Sinds 2006 helpt hij mensen de juiste telescoop te vinden. Tegenwoordig doet hij dat via tekst en video.

Als koffiejunk zou hij zijn zeefdrager-koffiezetapparaat ook het liefst onder de sterrenhemel bij zich hebben.