Klasyk na Morzu Deszczów

Na północnym skraju Morza Deszczów leży ciemny krater Plato, klasyk obserwacji księżycowych.

Duży krater Plato to klasyka obserwacji księżycowych i główny punkt na północnym skraju Mare Imbrium (Morze Deszczów). Położonej na wąskim pasie jasnych skał pomiędzy Mare Frigoris (Morze Zimna) a Morzem Deszczów, ciemnej i okrągłej formacji nie sposób nie dostrzec nawet przez lornetkę.

Ciemne dno Plato ma średnicę 100 km i średnią głębokość 1000 m. Z takim wyglądem, ta równina z wałem mogłaby też nosić nazwę Lacus (jesioro). Wcześni obserwatorzy Księżyca, tacy jak Langrenus i Heweliusz faktycznie nazwali tę formację Lacus Panciroli lub Lacus Niger Maior (Wielkie Jezioro Czarne). Ostatecznie, w roku 1651, Plato otrzymał, od włoskiego astronoma Riccioliego, nazwę na cześć greckiego filozofa Platona.

Na wschodniej ścianie równiny trzy pojedyncze wypiętrzenia wznoszą się na 1500 m, 1800 m i 2100 m nad dnem krateru. O wschodzie słońca szczyty te rzucają długie i osobliwe cienie daleko na równinę Plato. W ciągu kilku godzin, wraz z podnoszeniem się Słońca, można zaobserwować jak cienie stają się coraz krótsze, aż w końcu znikają.

Innym pięknym szczegółem jest trójkątne osuwisko o szerokości 15 km na zachodniej ścianie. Na północ od niego i na północnej krawędzi widoczne są inne, ale mniej rzucające się w oczy osuwiska.

Na wschód od Plato leży system składający się z dwóch mniejszych bruzd: Rimae Plato (bruzdy Plato). Bruzda północna jest dobrze widoczna w teleskopie o średniej aperturze, natomiast mniejsza, południowa, jest trudna do zauważenia na tym surowym terenie. Ze względu na ich sinusoidalny kształt, podobny do ziemskiej rzeki, przyjmuje się, że źródłem bruz są dawne przepływy lawy. Największym kraterem w okolicy Plato jest Bliss o średnicy 20 km. Krater ten otrzymał nazwę dopiero w roku 2000: Międzynarodowa Unia Astronomiczna nazwała ten krater, znany dotychczas jedynie jako Plato A, na cześć angielskiego astronoma Nathaniela Blissa.

Najlepsza widoczność: 8 lub 21 dni po nowiu

Autor: Lambert Spix / Licencja: Oculum-Verlag GmbH