Od Wieszaka do Hantli

Gromada Wieszak jest zbyt rozległa dla teleskopów, ale idealna dla lornetek. Z kolei mgławica Hantle, M27, jest w sam raz.

Chociaż należą do najmniejszych gwiazdozbiorów, Strzała (Sagitta) i Lisek (Vulpecula) oferują wiele różnych celów do obserwacji przez lornetki. Na tej wycieczce poznasz zarówno kilka najpiękniejszych, jak i tych mniej znanych obiektów niebieskich tego regionu.

Specjalnością lornetek jest gromada asteryzm, Collinder 399. Łańcuszek sześciu gwiazd i "haczyk" z kolejnych czterech natychmiast przywołują skojarzenie z wieszakiem na ubrania. Aby namierzyć ten obiekt o rozmiarach około 1,5° × 0,5° wystarczy przesunąć się od 1 Vul na południowy wschód w kierunku α Sge: już po 2,5° natrafimy na wyraźny kształt tej grupy gwiazd.

Jeszcze łatwiejsza do namierzenia, ale trudniejsza do dostrzeżenia jest gromada kulista Messier 71. Leży ona prawie dokładnie na linii łączącej γ i δ Sge. Trzeba się dobrze przyjrzeć, by zauważyć, że nie jest to pojedyncza gwiazda, a nierozdzielona gromada.

Zaledwie półtora stopnia na południe od M71 leży pionowa linia słabszych gwiazd o długości około 0,5°. W niższym powiększeniu gwiazdy te zdają się być "sklejone" ze sobą. Ten asteryzm został skatalogowany jako Lorenzin 4.

Idąc od γ przez η Sge na wschód, po 3° trafimy na θ Sge. W lornetce widać dwie gwiazdy oddalone od siebie o 84", co nie powinno być problemem nawet w siedmiokrotnym powiększeniu. Uwaga: widzimy tu dwie gwiazdy nie stanowiące prawdziwego układu fizycznego; gwiazdy fizycznie podwójnej nie rozdzielimy naszą optyką!

Mgławice planetarne rzadko są w zasięgu lornetek, ale wraz z mgławicą Messier 27, zwaną także Hantlami, przy skraju pola widzenia mamy prawdziwą perełkę tej klasy obiektów. Idąc od θ Sge w kierunku 13 Vul w dwóch trzecich tej odległości, a więc po około 3°, natrafimy na dość oczywistą mgiełkę o wyraźnym dysku.

Autor: Kay Hempel / Licencja: Oculum-Verlag GmbH