Pod tylnymi łapami Lwa

Słynny triplet galaktyk w Lwie obejmuje dwie perełki i wyzwanie dla obserwatorów lornetkowych.

Podczas tej wycieczki wyskoczymy najpierw daleko poza Drogę Mleczną, ponieważ lwie perełki, galaktyki Messiera M65 i M66 leżą w odległości około 30 milionów lat świetlnych. Mniej więcej 2° na południe od gwiazdy θ Leonis leży 73 Leonis o jasności 5,32 magnitudo, którą z łatwością namierzymy w lornetce. Trzymając ją w środku pola widzenia, około 1° na wschód powinno być widać dwie owalne mgiełki.

Wschodnia galaktyka M66 jest nieco jaśniejsza, ale leżąca w odległości jedynie 20' M65 także powinna być widoczna nawet pod umiarkowanie ciemnym niebem już w lornetce 8×30 jako owalna mgiełka. Trzecia galaktyka tak zwanego Tripletu Lwa, NGC 3628, stanowi wyzwanie nawet dla doświadczonych obserwatorów. Nawet na bardzo ciemnym niebie jest ledwo widoczna zerkaniem w lornetce 10×50.

Podczas tej wędrówki nie powinno zabraknąć gwiazdy podwójnej: dobrą kandydatką jest τ Leonis, gwiazda o jasności 5 magnitudo. Starhopping najlepiej zacząć od gwiazdy Zavijah (β Vir), która leży 5,5° na wschód: τ Leonis jest najbardziej na południe wysuniętą i najjaśniejszą z łuku czterech gwiazd. W lornetce jej towarzyszka o jasności 8 magnitudo widoczna jest w odległości około 90" niemal dokładnie na południe. Stabilizacja lornetki pomoże w dostrzeżeniu tego słabego punkciku.

Na północny zachód od τ Leonis, a więc także w opisanym łuku, leży 83 Leonis, gwiazda wielokrotna, której najjaśniejsze składniki (6,2 i 7,9 magnitudo) oddalone są od siebie o zaledwie 28". Trzymając lornetkę w dłoniach trudno je rozdzielić, ale wykorzystując statyw można z łatwością dostrzec obie gwiazdy ustawione mniej więcej w orientacji północ-południe.

Gdy publikowano to opracowanie (rok 2016), Jowisz był wyraźnym obiektem w Lwie. Czy to cel dla lornetki? Cóż, planeta jest jedynie bardzo jasną, okrągłą tarczką, ale jej cztery najjaśniejsze księżce, zwane również, od nazwiska ich odkrywcy, księżycami galileuszowymi, wykazują ciągłą aktywność. Przy jasności od 4,6 do 5,7 magnitudo są już w zasadzie widoczne przez małe lornetki, ale ze względu na bliskie położenie wzajemne i sąsiedztwo jasnej planety są często trudne do dostrzeżenia. Statyw lub inna forma stabilizacji lornetki potrafią tu zdziałać cuda. Wzajemne położenie księżyców można ustalić za pomocą grafik w roczniku astronomicznym lub programu typu planetarium.

Autor: Kay Hempel / Licencja: Oculum-Verlag GmbH