Skarby Wężownika

Oprócz wielu gromad kulistych Messiera, w gwiazdozbiorze tym dla lornetek znajdziemy również wiele pięknych gromad otwartych.

Rozległy gwiazdozbiór Wężownika (Ophiuchus) znany jest przede wszystkim ze swych gromad kulistych z katalogu Messiera, ale przy jego wschodniej granicy leży wiele skarbów dla obserwatorów lornetkowych. Nic w tym dziwnego, ponieważ w tym miejscu gwiazdozbiór ociera się o lśniącą wstęgę letniej Drogi Mlecznej.

W północno-wschodnim zakątku Wężownika leży NGC 6633, jasna gromada otwarta. Ponieważ w jej pobliżu nie ma jasnych gwiazd, starhopping należy zacząć od θ Serpentis. Znajduje się ona około 7,5° na północny zachód, ale już po 4,5° natkniemy się na jeszcze jedną gromadę otwartą, IC 4756, która leży jeszcze w gwiazdozbiorze Węża. IC 4756 składa się z pięciu gwiazd o jasności 6 magnitudo, które tworzą kształt trapezu, a między nimi unosi się mnóstwo słabszych gwiazdek. NGC 6633 jest znacznie bardziej zwarta: w obrębie 0,5° mieści się około 30 gwiazd o jasnościach od 7 do 9 magnitudo, a sama gromada wydaje się nieco wydłużona.

Jeśli przedłużymy linię łączącą te dwie gromady otwarte o kolejne 4,5° na zachód, natrafimy na grupę czerech gwiazdek 7 magnitudo tworzącą kształ zygzaku. Dokładnie 1° na wschód od niej leży słaby punkcik 8 magnitudo. Nic szczególnego, gwiazda jak wiele innych? Nie, ponieważ mamy tu do czynienia z mgławicą planetarną NGC 6572. Ze względu na niewielkie rozmiary dysku, w lornetce nie dostrzeżemy, że nie jest ona punktowa, ale uważnie się przyglądając można wychwycić jej zielony kolor.

Startując od gwiazdy Cebalrai (β Oph) i przesuwając się jedynie 1-2° na północ, natkniemy sie na kolejną dużą gromadę otwartą: IC 4665. Już w małej lornetce dostrzeżemy do 25 gwiazd na obszarze jednego stopnia kwadratowego, oraz bardziej skupiony obszar centralny o rozmiarze Księżyca w pełni.

Idąc dalej na północ od IC 4665 ku głównej gwieździe Wężownika, Rasalhague (α Oph), w połowie drogi napotkamy najjaśniejszą gwiazdę na tym odcinku, 53 Oph o jasności 6 magnitudo. Na południe od niej, w odległości 41" leży jej słabsza towarzyszka, która staje się widoczna przy uważniejszej obserwacji. W jej wykryciu bardzo pomaga statyw lub po prostu ustabilizowanie rąk o oparcie krzesła lub dach samochodu. Będąc w tej okolicy pamiętajmy o skorzystaniu z lornetki, ponieważ Wężownik kryje jeszcze wiele wspaniałych obiektów dla małych instrumentów.

Autor: Kay Hempel / Licencja: Oculum-Verlag GmbH